• a
Chile Country
شیلی (Chile)

شیلی (Chile)

کشور شیلی
پایتخت: سانتیاگو (پایتخت) ، والپارزو (مرکز قانونگذاری Santiago
زبان: اسپانیایی (رسمی ؛‌بیش از 96%) ، آرائوکانیایی (5%)
مذهب: کاتولیک رومی (79%) ، کلیساهای مختلف پروتستان
نوع حکومت: جمهوری
مساحت: 757,000 کیلومتر مربع
خط ساحلی: 6,435کیلومترخط
مختصات جغرافیایی: 30 درجه جنوبی و 71 درجه غربی
جمعیت: 16,298,000 نفر
رشد سالانه جمعیت: 1.01% درصد (July 2004 est.)
امید طول عمر: 70/7 سال
عضویت: سازمان ملل متحد ، سازمان کشورهای امریکایی ، انجمن وحدت امریکای لاتین
کد کشور: CL (CHL)
اختلاف ساعت: -04:00
واحد پول: پزو شیلی (CLP)
پبش شماره: 56+
شهرهای مهم: کونسِپسیون,وینیا دل مار,تارکاهوانو,آنتوفاگاستا,تموکو

پایتخت:سانتیاگو (پایتخت) ، والپارزو (مرکز قانونگذاری

نوع تقسیمات کشوری:استانی

جغرافیا شیلی

کوه های آند حدود 40000 کیلو متر مرز شرقی شیلی را تشکیل می دهد . در برابر کوه های آند گودالی هست که در قسمت شمالی آن بیابان آتاکاما و در مرکز آن جلگه های حاصلخیز قرار دارد . سلسله کوهی میان این گودال و ساحل هست که در جنوب ، یک رشته جزیره را تشکیل می دهد .

رودهای مهم:لوئا ، مائوله ، بیوبیو .
بلندترین نقطه:اوهوز دل سالادو ، 6895 متر .
آب و هوا:آب و هوای معتدل متأثر از خنکی « جریان هامبولت» است . میزان بارندگی از ناچیز در بیابان آتاکاما در شمال تا سنگین – بیش از 2300 میلی متر – در جنوب متغییر است .

تاریخ معاصر شیلی

شیلی استقلالش را در 1818 از اسپانیا کسب کرد . در صد سال بعدی – که طی آن شیلی به دنبال دو جنگ با پرو و بولیوی سرزمینهایی را به دست آورد – زمین داران محافظه کار قدرت را در اختیار داشتند . در فاصله‌ی اواخر دهه‌ی 1920 تا 1940 رژیمهای لیبرال و رادیکال بر شیلی حکومت کردند,ولی سرعت تغییرات اجتماعی و اقتصادی کند بود .
انتخاب دموکراتهای مسیحی در 1964 بعضی اصلاحات را به همراه داشت ، ولی فقط با انتخاب دولت مارکسیست سالوادور آلنده در 1970 تغییرات عمده – از آن جمله اصلاحات اراضی – به وقوع پیوست . شیلی به دو قطب چپ و راست تبدیل گشت ، و آشفتگی سیاسی منجر به کودتایی نظامی به رهبری ژنرال آگوستو پینوشه و پشتیبانی امریکا در 1973 شد . این گروه نظامی دهها هزار چپ گرا را کشته ، زندانی یا تبعید کرد . پینوشه اصلاحات آلنده را وارونه و اقتصاد را به نفع زمین داران و صادر کنندگان بازسازی کرد . فشار از داخل و خارج شیلی بر دیکتاتوری گروه حاکم نظامی ، آنها را به بازگرداندن کشور به حکومت دموکراتیک در 1990 تشویق کرد .

حکومت شیلی

قدرت اجرایی دردست رئیس جمهور است و وی کابینه‌ وزیران را انتصاب می کند,طبق قانون اساسی وضع شده در سال 1990 رئیس جمهور تنها برای یک دوره‌ هشت ساله با رأی تمامی افراد بالغ انتخاب می گردد . کنگره‌ی ملی متشکل است از مجلس سنا – که 38 عضو آن برای هشت سال مستقیماً انتخاب می گردند و 10 سناتور که رئیس جمهور انتصاب می کند – و مجلس نمایندگان که 120 عضو آن برای دوره ای چهار ساله با رأی تمامی افراد بالغ انتخاب می گردند . از 1990 ، کنگره‌ی ملی در شهر والپارایزو تشکیل جلسه داده است .
احزاب عمده‌ی سیاسی عبارتند از:
•حزب دموکرات مسیحی (محافظه کار)
•حزب اصلاح ملی (میانه رو)
• حزب سوسیالیست
• اتحاد دموکرات مستقل (دست راستی)

اقتصاد شیلی

منطقه‌ی عمده‌ی کشاورزی جلگه های مرکزی است ، که در آن غلات (عموماً گندم و ذرت ) و میوه (به ویژه انگور) از محصولات مهم است . مناطق عالی ماهیگیری یکی از بالاترین میزان صید ماهی را در جهان به دست می دهد . در این کشور منابع سرشار معدنی و تولید بالقوه فراوان نیروی هیدروالکتریک وجود دارد . شیلی بزرگترین صادر کننده‌ی مس در جهان است و دارای ذخایر بزرگی از سنگ آهن ، زغال سنگ ، نفت و گاز طبیعی است .

آموزش در شیلی

میزان با سوادی:‌ 4/93% .
سنین تحصیل اجباری:6 یا 7 تا 14 سال .
تعداد دانشگاه کیلو متر مربع 27 شامل 3 مؤسسه‌ی همطراز با دانشگاه .

نیروی دفاعی شیلی

کل نیروهای مسلح:92.000 (1991) .
خدمت سربازی:‌ 2 سال .