کشور مکزیک
پایتخت: مکزیکوسیتی Mexico City
زبان::اسپانیایی ( 92%؛ رسمی )، زبانهای مختلف سرخپوستان.
مذهب: کاتولیک رومی ( 91% ).
نوع حکومت: جمهوری فدرال
مساحت: 1,960,000 کیلومتر مربع
خط ساحلی: 9.330کیلومتر
مختصات جغرافیایی: 23 درجه شمالی و 102 درجه غربی
جمعیت: 105,311,000 نفر
رشد سالانه جمعیت: 1.18%درصد (July 2004 est.)
امید طول عمر: 60سال
عضویت::سازمان ملل متحد، سازمان کشورهای امریکایی، قرارداد تجارت آزاد امریکای شمالی، انجمن وحدت امریکای لاتین.
کد کشور: MX (MEX)
اختلاف ساعت: -06:00
واحد پول: پزو مکزیک(Mexican Peso) (MXN)
پبش شماره: 52+
شهرهای مهم: گوادلاخارا,مونتری,پوئبلا,نتزاهوالکویوتل,لئون,سیوداد خوارز,تیخوانا,مکزیکالی
پایتخت:مکزیکوسیتی
نوع تقسیمات کشوری:استانی
جغرافیا مکزیک
بین کوههای سیئرا مادره اورینتال در شرق سیئرا مادره اوکسیدنتال در غرب فلات بزرگ و مرتفع مرکزی با چندین آتشفشان جای دارد. جلگههای ساحلی غرب عموماً باریک است ولی در شرق پهنتر است.
شبه جزیرة یوکاتان در جنوبشرقی زمینی پست، عریض و سنگآهکی است؛ با خاکالیفرنیا در شمالغرب شبه جزیرهای طویل، باریک و کوهستانی است. مکزیک در معرض زمین لرزه قرار دارد.
رودهای مهم:ریو براوو دو نورت ( ریوگرانده )، بالزاس، گریخالوا، پانوکو.
بلندترین نقطه:آتشفشان سیتلال تپتل ( قلة اورازابا )، 5610 متر.
آب و هوا:این کشور تنوع آب و هوایی بسیاری دارد که تا حدودی بازتاب پیچیدگی پستی و بلندی زمین آن است. به طورکلی، جنوب و زمینهای پست ساحلی استوایی است، در حالیکه فلات مرکزی و نواحی کوهستانی خنکتر و خشکتر است.
تاریخ معاصر مکزیک
اولین شورش برضد سلطة اسپانیا در 1810 روی داد، ولی استقلال مکزیک تا 1821 پس از جنگی چریکی به رهبری ویثانتاگرٍرو به دست نیامد. نظام مکزیک در آغاز - تحت سلطنت اوگوستین ایتوربیده - امپراتوری شد و در 1823 جمهوری گشت، ولی کشمکش میان طرفداران حکومت فدرال و طرفداران حکومت مرکزی بالا گرفت و به جنگ داخلی کشید. در 1836 تگزاس بر ضد مکزیک شورش و اعلام استقلال کرد.
در 1845 وقتی ایالات متحده امریکا تگزاس را ضمیمه کرد، جنگ درگرفت، و در نتیجه مکزیک نیمی از قلمروش - تکزاس، نیومکزیکو و کالیفرنیا - را از دست داد. در 1857 دوران اصلاحات آغاز گشت، و در قانون اساسی لیبرالی وضع شد. جنگی داخلی ( 1858 تا 1861 ) میان اصلاحطلبان و محافظهکاران با پیروزی اصلاحطلبان و محافظهکاران با پیروزی اصلاحطلبان تحت رهبری بنیتو خوارز ( 1806 تا 1872 ) به پایان رسید، امّا اقتصاد کشور ویران گشت.
در 1863 پس از ناتوانی مکزیک در بازپرداخت دیون، اسپانیا، بریتانیا و فرانسه به آن کشور حمله کردند. گرچه اسپانیا و بریتانیا کمی بعد عقب کشیدند، ولی فرانسه باقی ماند و دوک بزرگ ماکسیمیلیان اتریش ( 1832 تا 1867 ) را به مقام امپراتور گماشت ( 1864 ). در 1867، فرانسه تحت فشار امریکا و مقاومت مکزیکیها عقب نشست. ماکسیمیلیان در مکزیکوسیتی باقی ماند و دستگیر و اعدام شد. خوارز باردیگر جمهوری را برقرار ساخت.
طی حکومت مقتدرانة ژنرال پورفیرو دیاز ( رئیس جمهور از 1876 تا 1880 و از 1888 تا 1910 ) نظم و آرامش برقرار گشت، ولی ثروت در دست افراد معدودی متمرکز بود. در 1910، انقلاب برضد قدرت زمینداران درگرفت. سیاستهای اصلاحطلبان پرزیدنت فرانسیسکو مادرو ( 1873 تا 1913 ) مورد حمایت پانچو ویلا (1877 تا 1923)ی یاغی قرار گرفت،
ولی خشونت انقلابی ادامه یافت، و در 1916 و 1917 نیروی اعزامی از طرف امریکا بر ضد ویلا فرستاده شد. از 1924 انقلاب ضد روحانیت روی داد ونهاد کلیسا مورد آزار قرار گرفت. نظم بار دیگر با به قدرت رسیدن حزب نهاد انقلابی در 1929 برقرار شد. در دهة 1930 املاک بزرگ تقسیم و بیشتر بنگاههای اقتصادی ملی گشت. مخالفت سیاسی مجاز بوده، هرچند حزب حاکم تقریباً از تضمین تداوم قدرت برخوردار است. در 1989، اولین فرماندار ایالتی از حزبی به غیراز حزب نهاد انقلابی انتخاب شد، و در 1989 و 1990 طی چندین انتخابات ایالتی و شهری از سوی مخالفان ادعای تقلب در انتخابات ابراز شد. از 1990 جَوّ لیبرالتر اقتصادی و سیاسی بوجود آمده است.
حکومت مکزیک
مجلس سنای 64 نفره و رئیس جمهور - که فقط یک دوره میتواند خدمت کند - با رأی تمامی افراد بالغ برای شش سال انتخاب میشوند. مجلس نمایندگان 500 نفره مستقیماً برای سه سال انتخاب میشود - 200 نفر از اعضاء تحت نظام تعیین تعداد نمایندگان به نسبت جمعیت هر منطقه انتخاب میگردند؛ 300 عضو دیگر نمایندة حوزه انتخاباتی تک نفره هستند. رئیس جمهور، کابینه را انتصاب میکند.
احزاب عمدة سیاسی عبارتند از:
•حزب نهاد انقلابی
• حزب اقدام ملی
• حزب انقلابی دموکراتیک
• جبهة کاردنیستا برای بازسازی ملی ( مارکسیست )
• حزب واقعی انقلاب مکزیک
اقتصاد مکزیک
یک چهارم نیروی کار به کشاورزی اشتغال دارد و بسیاری از مکزیکیها هنوز در حد معیشت زراعت میکنند و ذرت، گندم، لوبیا قرمز و برنج میکارند. قهوه، پنبه، میوه وسبزی مهمترین کشتهای صادراتی است. مکزیک در تولید نقره مقام اول را در جهان دارد.
استخراج ذخایر بزرگ گاز طبیعی و نفت توسعة خارقالعادة اقتصادی کشور را در دهههای 1970 و 1980 میسر ساخت. اساسِ در حال رشد اقتصادی شامل صنایع مهم پتروشیمی، نساجی، وسایل نقلیة موتوری و فرآوردههای غذایی است. در اوایل دهة 1990 شرکتهای عمدة امریکایی به دلیل ترکیبی از سیاست دولت امریکا و توافقهای تجاری مربوط به « قرارداد تجارت آزاد امریکای شمالی » و هزینة پایین نیروی کار به تأسیس کارخانه در مکزیک تشویق شدند.
نیجة این حرکت، رشد خارقالعادة اقتصاد مکزیک بود، که اکنون یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان است. با این حال مشکلات اقتصادی باقی است، و میزان بالای بیکاری انگیزة مهاجرت - غالباً غیرقانونی - به امریکا بوده است.
آموزش در مکزیک
میزان باسوادی:3/87% (1990).
سنین تحصیل اجباری:6 تا 12 سال.
تعداد دانشگاه:54 دانشگاه شامل دو مؤسسة همطراز با دانشگاه.
نیروی دفاعی مکزیک
کل نیروهای مسلح:175،000 ( 1991 ).
بهعلاوة 14،000 میلیشیای دفاع روستایی.
خدمت سربازی:نیمهوقت، اجباری.
ایالات مکزیک
نام ایالتمساحت(کیلومتر مربع)مرکز
آگواسکالینتس5.471آگواسکالینتس
باخاکالیفرنیا69.921مکزیکالی
باخاکالیفرنیا سور73.475لاپاز
پوئبلا23.902پوئبلا
تاباسکو25.267ویلاهرموزا
تامائولیپاس79.304سیوداد ویکتوریا
تلاسکالا4.016آپیزاکو
چیاپاس74.211توستلا گوتیئراز
چیواوا244.938سیوداد خوارز
خالیسکو80.836گوادالاخارا
دورانگو123.181( ویکتوریادو ) دورانگو
زاکاتکاس73.252زاکاتکاس
سانلوئیس پوتوسی63.068سانلوئیس پوتوسی
سونورا182.052هرموزیلو
سینالوا58.328کولیاکان
کامپچ50.812کامپچ
کرِتارو11.449کرِتارو
کواهوئیلا149.982سالتیلو
نام ایالتمساحت(کیلومتر مربع)مرکز
کولیما5.191کولیما
کینتانارو50.212چتومال
گرِرو64.281چیلپانسینگو
گواناخواتو30.491گواناخواتو
مکزیکو21.355تولوکا دو لردو
مورلوس4.950کوئرناواکا
میچواکان59.928مورلیا
نایاریت26.979تپیک
نوئوو لئون64.924مونتری
واخاکا93.952واخاکا
وراکروز71.699خالاپا انریکس
هیدالگو20.813پاچوکا دو سوتو
یوکاتان38.402مرید
بخش فدرال1.479مکزیکوسیتی
