کشور ایرلند
پایتخت: دوبلین Dublin
زبان: ایرلندی (رسمی)، انگلیسی
مذهب: کاتولیک رومی (95%)
نوع حکومت: جمهوری
مساحت: 70,280 کیلومتر مربع
خط ساحلی: 1448 کیلومتر
مختصات جغرافیایی: 53 درجه شمالی و 8 درجه غربی
جمعیت: 4,142,000 نفر
رشد سالانه جمعیت: 1.16 درصد (July 2004 est)
امید طول عمر: 74سال
عضویت: سازمان ملل متحد ، جامعه اروپا، کنفرانس امنیت و همکاری در اروپا شورای اروپا سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، اتحادیه اروپای غربی (عضو وابسته)
کد کشور: IE (IRL)
اختلاف ساعت: +00:00
واحد پول: یورو (EUR)
پبش شماره: 353+
شهرهای مهم: کرک،لیمربک ،دان لیئری،گالوی
پایتخت:دوبلین
نوع تقسیمات کشوری:استانی
جغرافیا ایرلند
مرکز ایرلند زمین پستی است که در آن تپههای کوچک، دره‌های عریض، فلاتها و دریاچه‌ها قرار دارند. این زمین پست را بجز ساحل شرقی در شمال دوبلین تپه‌ها و کوههای ساحلی از جمله کوههای ویکلو (جنوب دوبلین) کوههای کامرا (در بخش واتر فورد) و کوههای آکس و تپههای کانمارا و دانگال در غرب احاطه کرده است. بلندترین ارتفاعات مک گیلیاردی ریکز در جنوب غرب است. ساحل ناهمواره اقیانوس اطلس پستی و بلندیهایی فراوان دارد.
رودهای مهم:شانن، شوئر، بوین، برو، ارن.
بلندترین نقطه:قله کونتوال، 1041 متر.
آب و هوا:ایرلند آب و هوای معتدل و ملایمب دارد. میزان بارندگی بالاست و از بیش از 2500 میلی متر در غرب و جنوب غرب تا 750 میلی متر در شرق متغیر است.
تاریخ معاصر ایرلند
در 1798 شکست شورشی ملی گرا بر ضد حکومت بریتانیا به اتحاد پارلمانهای بریتانیا و ایرلندو برپایی پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند انجامید (1801).
در دهه 1840 آفت سیب زمینی موجب قحطی بزرگ و مرگ هزاران نفر شد. بسیاری دیگر را مالکان انگلیسی تبار اخراج کردند و به مهاجرتی عمومی به خصوص به امریکا پیوستند. در نتیجه بین سالهای 1845 و 1851 نزدیک به سه میلیون نفر از جمعیت ایرلند کاسته شد. دانیل اوکانل (1775 تا 1847) به رهبری جنبشی پرداخت که هدف آن الغای اتحاد با بریتانیا و کسب زمین و حقوق مدنی بای اکثریت کاتولیک رومی بود. مبارزه او در آزادی کاتولیکها (1829) نقش مؤثری داشت، و بعد از این تاریخ کاتولیکهای ایرلندی حق نمایندگی در پارلمان بریتانیا در وستمینستر را به دست آوردند.
با این حال روابط بین جوامع پروتستان و کاتولیک تیره تر شد و این تا اندازه‌ای به دلیل افزایش اعمال خشونت آمیز گروه ملی گرای فین بود که هدفش ایجاد ایرلندی مستقل بود. سیاست بریتانیا در قبال ایرلند بین مصالحه و توسل به زور در نوسان بود – گلدستون، با آگاهی از لزوم اصلاحات کلیسای انگلیکن ایرلند را از حمایت دولت محروم ساخت و امنیت شغلی بیشتری به روستائیان کشاورز اعطا نمود. در دهه 1880 چارلز استیوارت پارنل (1846 تا 1891) بارهبری گروه بزرگی از نمایندگان ایرلندی مجلس به مبارزه برای کسب خودگردانی در 1883 و 1893 تسلیم مجلس شد، ولی پس از رد انها در پارلمان ، گروه‌های ملی گرای انقلابی تر در ایرلند طرفدار پیدا کردند.
اتحاد طلبان پروتستان در آلستر که از سلطه کاتولیکها بیمناک بودند با سومین لایحه خودگردانی به شدت مخالفت کردند. ملی گرایان طی قیام عید پاک دوبلین در 1916 ایرلند را کشوری مستقل اعلام کردند. این قیام را بریتانیا سرکوب کرد. پس از جنگ جهانی اول، نمایندگان ایرلندی ملی گرای پارلمان به رهبری ایمون دوالرا (که بعدها نخست وزیر و رئیس جمهورشد؛ 1882 تا 1975) در دوبلین دولتی موقت تشکیل دادند.
حکومت بریتانیا در ایرلند، بجز شمال شرق کشور، فرو پاشید و بیشتر پلیسهای ایرلندی استعفا کردند و افسران بریتانیایی – موسوم به سیا و خرمایی‌ها (به دلیل رنگ اونیفورمشان – م) – جایگزین آنها شدند.
جنگ میان ملی گرایان و سربازان و پلیس بریتانیایی درگرفت و در 1919 خشونت ایرلند را فرا گرفت. واکنش بریتانیا در 1920 پیشنهاد دو پارلمان برای ایرلند بود – یکی در آلستر پروتستان و دیگری در جنوب کاتولیک. جنوب در ابتدا با تقسیم کشور مخالفت کرد، ولی طبق معاهده انگلیس و ایرلند (1921) خودمختاری اعطا شد،
هر چند شش کاونتی (بخش) درآلستر - ایرلند شمالی – (با اکثریت پروتستان) تدام اتحادبا بریتانیا را برگزیدند. در 1922 ایرلند کشوری آزاد اعلام شد ولی دوالرا و جمهوری خواهان ا زقبول آن امتناع کردند. جنگ داخلی بین دولت موفت – به رهبری آرتورگریفیث و مایکل کالینز – و جمهوریخواهان درگرفت.
هر چند درگیری در 1923 پایان گرفت، مبارزه دوالرا ادامه یافت و در 1937 کشور آزاد ایرلند به جمهوری ایره مبدل شد. این کشور در جنگ جهانی دوم بی طرف ماند و در 1949 – با عنوان جمهوری ایرلند – از جامعه کشورهای مشترک المنافع کناره گیری کرد. روابطه میان جنوب و شمال – و بنی این جمهوری و بریتانیا – در طی اغتشاشات در ایرلند شمالی (از 1968) غالبا پر تنش بوده است. ولی موافقت نامه انگلیس و ایرلند (1985) راه را برای مشارکت این حمهوری در امور سیاسی و قانونی و امنیتی ایرلند شمالی باز کرده است. مشخصه حیات سیاسی ایرلند تناوب حضور دو حزب سیاسی عمده – فینه گیل و فینا فیل – در دولت بوده است.
حکومت ایرلند
مجلس شند (سنا) متشکل است از 60 عضو – 11 نفر را تشیخ (نخست وزیر )تعیین می‌کند، 6 نفر را دانشگاهها انتخاب می‌کنند و 43 نفر غیر مستقیم انتخاب می‌شوند تا برای دوره‌ای پنج ساله به نمایندگی منافع ویژه و صنفی بپردازند. دویل (مجلس نمایندگان) متشکل است از 166 عضو که برای دوره‌ای پنج ساله با رأی تمامی افراد بالغ تحت نظام تعیین تعداد نمایندگان به نسبت جمعیت هر منطقه انتخاب می‌گردند. رئیس جمهور برای دوره‌ای هفت ساله مستقیماً انتخاب می‌شود. نخست وزیر و شورای وزیران را مجلس نمایندگان نامزد و رئیس جمهور انتصاب می‌کند.
احزاب مهم سیاسی عبارتند از:
•شامل فیانا فیل (سربازان تقدیر، میانه رو متمایل به راست)
• فینه گیل (حزب متحد ایرلند، میانه رو متمایل به راست)
• حزب کارگر (چپ گرا)
• دمئکراتهای پیشرو (میانه رو متمایل به راست)
اقتصاد ایرلند
کالاهای صنعتی – به ویژه ماشین آلات، فلزات و کالاهای مهندسی ،الکترونیک و شیمیایی – هم اکنون بیش از 80% صادرات ایرلند را تشکیل می‌دهد. کشاورزی و دامداری - که سابقا محور اصلی اقتصاد بود – بر تولید دام ، گوشت و لبنیات تمرکز دارد.
فرآوری مواد غذایی و آبجو سازی از صنایع مهم به شمار می‌رود. منابع طبیعی شامل سرب، روی، نفت و گاز طبیعی از چاههای زیر دریا، ئر محلهای مناسب برای تولید نیروی هیدروالکتریک است. ایرلند دستخوش میزان بالای بی کاری و مهاجرت از کشور است.
آموزش در ایرلند
میزان با سوادی:99%
سنین تحصیل اجباری:6 تا 15 سال.
تعداد دانشگاه:7 دانشگاه و کالج دانشگاهی (به علاوه 4 مؤسسه همطراز دانشگاه).
نیروی دفاعی ایرلند
کل نیروهای مسلح:900/12 (1991) به علاوه 100/16 ذخیره.
خدمت سربازی:ندارد.
