کشور چین
پایتخت: پکن ( بیجینگ ) Beijing
زبان: چینی ( « ماندارین » در اکثر مناطق ، با لهجه های محلی در جنوب و جنوب شرق مانند کانتونی و وو)، و اقلیت های کوچک مغولی ، تبتی و دیگران .
مذهب: رسماً ملحد ولی ادیان و فلسفه های رایج شامل آئین کنفوسیوس و دائو ( روی هم بیش از 20% ) ، بودایی (حدود 15%) .
نوع حکومت: خلق کمونیست
مساحت: 9,585,000 کیلومتر مربع
خط ساحلی: 14,500کیلومتر
مختصات جغرافیایی: 35 درجه شمالی و 105 درجه شرقی
جمعیت: 1,303,934,000 نفر
رشد سالانه جمعیت: 0.57 % رصد (July 2004 est.)
امید طول عمر: 69/4 سال
عضویت: سازمان ملل متحد
کد کشور: CN (CHN)
اختلاف ساعت: +08:00
واحد پول: یوآن(Yuan) (CNY)
پبش شماره: 86+
تقسیمات کشوری: چجیانگ,
شانگهای,
پکن,
آنهوئی,
جیانگسو,
جیانگشی,
جیلین,
چینگهای,
سیچوآن,
شاآنشی,
شانشی,
شاندونگ,
فوجیان,
گانسو,
گوئیژو,
گوانگدونگ,
لیائونینگ,
هاینان,
هنان,
هیلونگجیانگ,
هبئی,
هوبئی,
هونان,
یوننان,
گوانگشی,
مغولستان داخلی,
تبت,
سینکیانگ,
نینگشیا,
چونگکینگ,
تیانجین,
هنگ کنگ,
ماکائو شهرهای مهم: ,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
پایتخت:پکن ( بیجینگ )
تقسیمات کشوری چین
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
نوع تقسیمات کشوری:استانی
جغرافیا چین
چین از نظر مساحت سومین و از نظر جمعیت اولین کشور در جهان است . تقریباً نیمی از چین ، عمدتاً در غرب ، متشکل از سلسله کوه هاست ، منجمله کوه های آلتای و تیئن شان در سینجیانگ اویغور و کونلون به سمت شمال تبت .
فلات تبت – با ارتفاع 3000 متر – کم آب است .
در جنوب تبت کوه های هیمالیا جای دارد ، که دارای 40 قله با ارتفاع بیش از 7000 متر ارتفاع دارد ، در حالی که در منتهای شمال شرقی سلسله کوه ها و تپه ها جلگهی شمال شرقی را ، که معمولاً با نام منچوری شناخته شده است ، تقریباً در بر می گیرد .
سلسله کوه ها و تپه های نان لینگ با گذر از چین مرکزی آبگیرهای رودهای زرد (هوانگ هی ) و یانگ تسه(چانگ جیانگ) را از هم جدا می کند .
در شرق و مرکز چین ، سه ناحیه بزرگ از زمینهای پست – جلگه های چین مرکزی ، آبگیر سچوان و جلگهی مسطح شمال چین – زراعت متمرکز و جمعیت متراکمی را در بر دارد .
در بین فلات مغولستان – که بیابان گُبی در آن است – و بیابانهای تاریم و آبگیرهای سونگاری در شمال غرب ، فلات پادرختی پهنهاوری هست که به دلیل وجود دره های تنگ عمیقاً شکافته شده است .
رودهای مهم:یانگ تسه (چانگ جیانگ) ، هوانگ هی (زرد رود) ، سیجیانگ (سیکیانگ یا روز مروارید) ، هیلو نگکیانگ (آمور) .
بلند ترین نقطه:قلهی اورست ، 8863 متر .
آب و هوا:به طور کلی ، دما از شمال به جنوب ، و بارندگی از شمال غرب به جنوب شرق افزایش می یابد . شمال شرق چین با تابستانهای گرم و مرطوب ، زمستانهای سرد و طولانی و میزان بارندگی کمتر از 750 میلی متر آب و هوای متنوعی دارد . زمینهای پست چین مرکزی گرمترین مناطق چین را شامل می شود و بارندگی در این ناحیه بین 750 تا 1100 میلی متر است . بارندگی در جنوب بیشتر است ، در حالی که نواحی منتهای جنوب نیمه گرمسیری است و در معرض بادهای موسمی قرار می گیرد . فلات بادرفت قاره ای در زمستان سرد و در تابستان گرم است و میزان بارندگی آن کمتر از 500 میلی متر است . شمال غرب کم آب است و تنوع دما و زمستانهای سردی دارد . غرب کشور تبت ، سینکیانگ اویغور ، کانسو و مغولستان داخلی – به دلیل ارتفاع و دوری از دریا آب و هوای خشنی دارد – بارندگی اندکی است و بیشتر تبت کمتر از دو ماه در سال بدون یخبندان است .

تاریخ معاصر چین
چین در آغاز قرن بیستم دچار آشفتگی بود . به دلیل طمع قدرتهای خارجی برای تجارت و به دلیل شورش های بزرگ که مناطق وسیعی از کشور را از کنترل دولت مرکزی خارج کرده بود اقتدار امپراتور در قرن نوزدهم تضعیف شده بود . در انقلاب 1911 که با هدایت کومین تانگ (گومین تانگ یا ملی گرایان) به رهبری سون یات سن (سون ژونگ شان ؛1866 تا 1925) به وقوع پیوست ، آخرین امپراتور سلسله منچو سرنگون شد .
ملی گرایان که در جنوب (جایی که سون در 1916 جمهوری بر پا کرده بود) قوی بودند ، در شمال که تحت حکومت سران جنگجو بود با مشکل روبرو بودند . چیانگ کای شک(جیانگ جای شی 1887 تا 1975) ، جانشین سون ، به حملاتی در شمال دست زد ، ولی به دست حزب کمونیست نوظهور تضعیف گشت .
مائوتسه تونگ (مائو زِدونگ ؛1893 تا 1967)رهبر کمونیستها پس از یک سری قیام های فاجعه بار شهری ، نیروی خود را بر مناطق روستایی متمرکز کرد . مائو پس از اجبار به عقب نشینی از کیانگسی در 1934 ، پیروانش را در سفری 9000 کیلو متری ، موسوم به راه پیمایی بزرگ ، که 12 ماه طول کشید رهبری کرد و به استان دور افتادهی شنسی برد . در 1931 ژاپنیها منچوری را تسخیر ، و رژیمی دست نشانده برقرار کردند .
پس از اشغال پکن و اکثر سواحل چین از سوی ژاپنیها در 1937 ، چیانگ و مائو علیه اشغال گران متحد شدند ولی در برابر نیروهای برتر موفقیت کمی نصیبشان شد . پس از جنگ جهانی دوم ، شوروی برای تضمین به قدرت رسیدن کمونیستها در چین کوشش کرد . در 1946 مائو به منچوری تاخت و جنگ داخلیی که شروع شد تا 1949 ادامه داشت . در این سال مائو در پکن جمهوری خلق اعلام کرد و چیانگ به جزیرهی تایوان گریخت و در آنجا دولتی ملی گرا تشکیل شد .
در 1950 نیروهای چینی تبت – کشوری مستقل از سال 1916 – را اشغال کردند . حکومت سرکوبگرانهی کمونیستها باعث انزجار تبتی هایی شد که به رهبر مذهبی شان دالایی لاما وفادار بودند و در 1959 به قیامی دست زدند که نا موفق بود . در جنگ کره « داوطلبان» چینی در طرف کره شمالی کمونیست از 1959 تا 1953 فعال بودند . چین در چندین اختلاف و درگیری مرزی ، منجمله برخورد با شوروی در اواخر دههی 1950 ، با هند در 1962 و با ویتنام در 1979 گرفتار بوده است .
در اواخر دههی 1950 روابط با شوروی به دنبال برخوردهای ایدئولوژیک دربارهی ماهیت حقیقی کمونیسم ، بدتر شد . شکاف روابط چین و شوروی موجب شتاب یافتن تحقیقات چین در زمینهی جنگ افزارهای اتمی – اولین بمب اتمی چین در 1964 آزمایش شد – و تجدید روابط بین چین و امریکا در اوایل دههی 1970 گشت . «گام بلند به جلو»,برنامه ای جاه طلبانه برای تغییرات سیاسی در دههی 1950 ، عمدتاً با شکست روبرو شد . در دههی 1960 مائو بار دیگر کوشید ایده های انقلابی بنیادی بیشتری را با عنوان انقلاب فرهنگی انتشار دهد .
دانشجویان مبارز برای حمله به سلسله مراتب موجود گروه هایی موسوم به «گارد سرخ» تشکیل دادند . با غیر قابل کنترل شدن دانشجویان هزاران نفر کشته شدند و ارتش مجبور به برقراری مجدد نظم گشت از زمان مرگ مائو (1967) ، چین عملاً تحت رهبری دنگ شیائوپینگ (متولد 1904) بوده است ،
هر چند وی هیچکدام از پستهای مهم کشوری و حزبی را به عهده ندارد . هم در داخل و هم در خارج روشی محتاطانه تر دنبال شده است ؛تجدید روابط حسنه با شوروی در 1989 به دست آمد ، و برای بازگشت هنگ کنگ به حاکمیت چین در سال 1997 با بریتانیا توافق حاصل شده است . درهای چین به روی تکنولوژی و سرمایه گذاری خارجی باز شد ،
همچنین درجه ای از فعالیت آزاد تجاری مجاز گشت ولی این منجر به فشارهای داخلی برای ایجاد تغییرات سیاسی شد و با تظاهرات عظیم طرفداری از دموکراسی از سوی دانشجویان و کارگران در 1989 به اوج خود رسید . این تظاهرات با قتل عام دانشجویان در میدان تیان ان مین (ژوئن 1989) با خشونت سرکوب شد . رهبران تندرو نفوذ بیشتری یافتند .
در دههی 1990 پیشرفت اقتصادی در اولویت بوده است . سطح زندگی بسیار بالا رفته است و ایالات جنوبی و شانگهای میزان رشد اقتصادی بسیار بالایی را به خود دیده اند . ولی رهبری فرتوت سیاسی همچنان از اعطای حقوق اساسی بشر دریغ می ورزد . پیشنهاد بریتانیا برای توسعه دادن به حق رأی در هنگ کنگ – مستعمرهی بریتانیا که قرار است در 1997 به چین بازگردانده شود – روابط چین و بریتانیا را مورد تهدید قرار داده است .
حکومت چین
2978 نمایندهی کنگرهی خلق ملی را برای دوره ای پنج ساله,کنگره های خلقی 22 استان و 5 ناحیهی خود مختار و 3 ناحیهی شهری و ارتش آزادیبخش خلق انتخاب می کنند .
این کنگره کمیته ای دایمی,رئیس جمهور ( برای دوره ای پنج ساله ) نخست وزیر و شورای کشوری (یا کابینه ) را انتخاب می کند که تمامی اینها به کنگره پاسخگو هستند .
تنها حزب قانونی حزب کمیته ای مرکزی را انتخاب می کند که آن نیز دفتر سیاسی را انتخاب می کند و این دو هیأت هستند که قدرت مؤثر را در دست دارند .
دبیر کل حزب کمونیست:جیانگ زِمین .
ایالات چین
نام ایالتمساحت(کیلومتر مربع)مرکز
آنهوئی 139,900هوفی
بیجینگ (پکن) (ایالات شهری)17,800بیجینگ
تین تسین (تیانجین)(ایالت شهری)4,000تین تسین (تیانجین)
چکیانگ (ژ جیانگ)101,800هانگ چو (هانگ ژو)
چینگهای (کینگهای)721,000سینینگ
سچوان 569,000چنگ تو (چنگ دو )
سیزانگ (تبت) (ایالت خود مختار) 1,221,600لاسا
سینجیانگ اویغور (سینکیانگ) 1,646,900اُرومچی
شانتونگ(شاندونگ)153,300تسینان (جینان)
شانسی157,100تای یو آن
شانگهای (ایالت شهری ) 5.800سیان
فوکین (فوجیان ) 123.100فوچو(فوشو)
کانسو (گانسو) 530.000لان چو (لان ژو)
کوانگتونگ(گوانگدونگ) 197.900گونگژو (کانتون)
کویچو (گویژو) 174.000کوی یانگ (گوی یانگ)
کیانگسو (جیانگسو) 102.200نانکینگ (نانجینگ)
کیانگسی (جیانگسی)164.800نانچانگ
کیرین (جیلین)187.000چانگ چون
گوانکسی چوانگ (ایالت خود مختار) 220.400نان نینگ
لیائونینگ 151.000شن یانگ
نئی مونگ گول (مغولستان داخلی ؛ایالت خود مختار)450.000هوهوت (هوهه هوت )
نینگسیا هوئی (ایالت خود مختار)170.000یینچوان
هاینان 33.570هایکو
هپی (هبی)202.700شیچیا چوانگ (شیجیاژوانگ)
هِنان 167.000چنگ چو (ژنگ ژو)
هوپی(هوبی)187.500ووهان
هونان 210.500چانگشا
هیلونگکیانگ (هیلونگجیانگ):463.600هاربین
یونان 436.200کونمینگ

اقتصاد چین
کشاورزی سه چهارم نیروی کار را مشغول می دارد . کلیة تولیدات مقیاس بزرگ در مزارع اشتراکی حاصل می شود ، ولی روشهای سنتی و کم بازده هنو پا برجاست . نزدیک به دو سوم زمین قابل کشت آبیاری می شود و چین بزرگترین تولید کنندهی برنج در جهان است .
دیگر محصولات عمدهی کشاورزی شامل گندم ، ذرت ، سیب زمینی شیرین ، نیشکر و سویا است . پرورش دام ، میوه ، سبزی و ماهیگیری نیز مهم است ،
ولی چین هنوز از بر آوردن تمام احتیاج غذایی اش نا توان است . منابع معدنی و سوختی کشور فراوان و در اغلب موارد توسعه نیافته است .
این منابع شامل ذخایر بزرگ زغال سنگ ، نفت ، گاز طبیعی ، سنگ آهن ، بوکسیت ، قلع ، سنگ سرمه و منگنز و همچنین تولید بالقوه عظیم نیروی هیدروالکتریک است . اقتصاد این کشور دولتی و تمامی کارخان های در تملک دولت است . فراورده های پتروشیمی نزدیک به یک چهارم صادرات چین را تشکیل می دهد .
دیگر صنایع مهم شامل آهن و فولاد ، سیمان ، وسایل نقلیه ، کود ، غذایی ، پوشاک و نساجی است . برنامه های پنج سالهی اخیر مدرنیزه کردن و اصلاحات را رواج داده است که شامل سیاست « درهای باز» می شود که طبق آن همکاری مشترک با دیگر کشورها و استفاده از وام خارجی به علاوهی درجه ای از فعالیت بازرگانی خصوصی تشویق می شود . بیشتر این گونه سرمایه گذاری به بخش صنایع سبک و نساجی اختصاص یافت . مناطق ویژهی اقتصادی و «شهرهای باز» به منظور تشویق روابط صنعتی با غرب در جنوب و مناطق ساحلی مرکز ایجاد شد . هر چند پس از سرکوبی جنبش طرفدار دموکراسی در 1989 به دلیل کاهش سرمایه گذاری خارجی پیشرفت در این زمینه متوقف شد ، رشد اقتصادی پیگیری در جنوب چین به دست آمد ، به ویژه در گوانگدونگ جایی که شهر جدید شن ژن (نزدیک هنگ کنگ) مرکز توسعهی صنعتی است .
آموزش در چین
میزان با سوادی:3/73% (تخمین 1990) .
سنین تحصیل اجباری:آموزش اجباری نیست ولی برای سنین 7 تا 17 سال موجود است . برنامه هایی هست که تا سال 1995 نه سال تحصیل اجباری برقرار گردد .
تعداد دانشگاه:79 دانشگاه دولتی ، یک دانشگاه خصوصی به علاوهی 45 مؤسسهی همطراز با دانشگاه .
نیروی دفاعی چین
کل نیروی مسلح:3.030.000 (تخمین 1991) .
خدمت سربازی:گزینشی ، 3 سال در