برج کاشانه بسطام

در جنوب شهر بسطام شاهرود و همچنین در جنوب شرقی مسجد جامع ،برجی بلند و زیبا وجود دارد که به نام کاشانه معروف است.
‏ارتفاع این برج از داخل24 ‏متر و از بیرون به ارتفاع تقریبی 20 متر وشکل خارجی آن کثیرالاضلاع متنظم سی ضلعی است. در بالای برج، دو حاشیه از اجرهای بزرگ وجود دارد که روی آن مطالبی نوشته شده است. در ضلع جنوب غربی این برج روی یک آجر کلمه بسم الله الرحمن رحیم با خط ثلث بسیار زیبایی خوانده می شود.
‏از تاریخ بنای این برج اطلاع صحیحی در دست نیست. به عقیده اهالی بسطام، این برج قبل از اسلام آتشکده زردشتیان بود. برخی از خاورشناسان از جمله گدار بر این عقیده اند که این بنا ااز آثار غازان خان مغول است و اسم اصلی آن غازانه بوده و به مرور زمان و بدون توجه به اصل آن کاشانه نامیده شده است.
‏گویا در دوره های بعد از اسلام، از این برج برای دیده بانی بسطام استفاده می شد. با توجه به اسلوب ساختمان و عوامل دیگر به نظر می رسد این بنا به رصدخانه بسیار شبیه است. این ساختمان که نمای خارجی آن دارای جلوه و شکوه خاصی است از بناهای در خور اهمیت خطه قومس و نمای خارجی آن نیز دارای جلوه و شکوه خاصی است.