آرژانتین - استان Santa Fe
آرژانتین - استان Santa Fe
ایالت سانتا فه Santa Fe
یکی از ایالت های کشور آرژانتین
معرفی ایالت سانتا فه
ایالت سانتافه ، یکی از ایالات ۲۳ گانه آرژانتین، واقع در مرکز – شرق کشور میباشد که با ایالات چاکو، کورینتس، انتره ریوز، بوئنوس آیرس، کوردوبا، سانتیاگو دل استرو مرز مشترک دارد. سانتافه با ایالات انتره ریوز و کوردوبا بخشی به نام «منطقه مرکزی» تشکیل میدهد. ازشهرهای مهم ایالت میتوان به روزاریو، سانتافه، رافائلا، ونادو توئرتو، ویا گوبرنادور گالبز، سانتو تومه و رکونکوئیستا اشاره کرد.
پیش از ورود اسپانیاییها به آمریکای جنوبی، ایالتی که اکنون سانتافه نام دارد زیستگاه بومیان (پیلاگاس، توباس، تیمبوس، موکاویس، گوایکوروس و گوارانی) بود. این بومیان کوچ نشین از طریق شکار، ماهیگیری و گردآوری میوه ارتزاق میکردند. نخستین اقامتگاه اروپاییان در سال ۱۵۲۷ و در محل برخورد رودهای پارانا و کارکارانیا به دست سباستین گابوتو ساخته شد. او در سر راه خود به شمال دژی (با نام sancti spiritus) را بنا کرد که ۲ سال بعد به دست بومیان ویران شد.
در سال ۱۵۷۳ شهر سانتافه در اطراف شهر کوچک کایاستا ی امروزی توسط خوان ده گارایتاسیس شد اما در سال ۱۶۵۱ به شهر سانتافه کنونی انتقال یافت. در سال ۱۸۱۲ ژنرال مانوئل بلگرانو پرچم آرژانتین را بر فراز کرانه رود پارانا در شهر روزاریو (در ۱۶۰ کیلومتری مرکز ایالت که آن زمان دهکدهای بیش نبود) برفراشت.
در سال ۱۸۱۵ دولت مرکزگرای تحت « کارلوس ماریا ده آلبئار » به دنبال نافرمانی « ایگناسیو آلوارز توماس »، که برای مقابله با خوزه خروازیو آرتیگاس (رهبر فدرالیست) به سانتافه فرستاده شده بود، ادارهٔ امور را از دست داد. فرمانده شبه نظامیان محلی، « فرانسیسکو کوندیوتی »، بطور مسالمت آمیز دولت را در دست گرفت؛ این رویداد نقطه آغازین برای دورهای کوتاه در جهت کسب استقلال (در سایه فدرالیسم) سانتافه بود. پس از مدتی کوندیوتی درگذشت و دولت مرکزی وابسته مجددا یر سر کار امد. یک سال بعد، رهبران فدرالیست، ماریانو ورا و استانیسلاو لوپز، نمایندهٔ فرماندار را از مقام خود عزل کردند و خواستار حاکمیت ایالت سانتافه تحت عضویت در «مجمع آزادیخواهان آرتیگاس» شدند.
در سال ۱۸۱۸، قانون اساسی ایالتی توسط لوپز دیکته شد:سانتافه نخستین ایالتی بود که قانون اساسی خودش را داشت. طی درگیریهای داخلی ۱۸۲۰ نیروهای سانتافه قاطعانه برای شکست ارتش مرکزگرای بوئنوس آیرس جنگیدند. بدین ترتیب پس از مدتی استانیسلاو لوپز جای خود را به عنوان چهره کلیدی حزب فدرال مستحکم کرد. پس از مرگ لوپز در سال ۱۸۳۸، دبیر و دست راست او، خوزه ماریا کوین Cullen جای وی را گرفت. کوین رقیب سرسختی برای خوان مانوئل ده روزاس (فرماندار بوئنوس آیرس و نمایندهٔ امور خارجه کنفدراسیون) بود به همین دلیل ده روزاس، کوین را بازداشت و اعدام کرد و به جای او یک فرد هوادار خود به نام خوان پابلو لوپز را بر سر کار اورد. فرماندار جدید تا حمله «خوستو خوزه ده ارکیزا» و تا سال ۱۸۵۱ بر مسند بود و پس از او پاسکوال اچاگه به فرمانداری رسید. پس از تشکیل ملت، ایالت سانتافه وارد دورهٔ صلح و پیشرفت شد. در سال ۱۸۷۲ خطوط راه آهن و سیستم تلگراف نقاط مختلف ایالت را به هم متصل کرد و درسال ۱۸۸۹ دانشگاه ایالتی سانتافه تاسیس شد. پس از ورود مهاجران اروپایی و انتشار اندیشههای نو، استیلای سیاسی گروههای محافظه کار به چالش کشیده شد. در نتیجه احزا ب رادیکالی چون «اتحادیه مدنی» (UCR) و «حزب دمکراتیک ترقی خواه» (PDP) و فدراسیون زراعی آرژانتین تشکیل شدند. دو حزب رادیکال در مبارزات انتخاباتی با گروههای محافظه کار رقابت سختی داشتند. پس از اینکه قانون انتخاباتی توسط روکه سائنز پنیا در سال ۱۹۱۲ اصلاح شد، نمایندگان UCR به قدرت رسیدند و تا کودتای ۱۹۳۰ بر سر کار بودند. در سال ۱۹۳۲ این حزب PDP بود که بر مسند دولت نشست. در انتخابات منازعه آمیز ۱۹۵۸ که پرونیستها کنار رفتند، دکتر کارلوس سیلوستر بگنیس - یک نماینده حامی رئیس جمهور (آرتورو فروندیزی) – به فرمانداری رسید. وی با برنامههای عمرانی خود، تونل ارنان داریاس را احداث کرد. این تونل ۱۵ کیلومتری که از زیر آبهای رود پارانا گذر میکند، دو شهر پارانا و سانتافه را به هم متصل میکند. سانتافه در خشونتهای دههٔ ۱۹۷۰ و رکود دههٔ ۱۹۸۰ بیش از دیگر ایالات خسارت دید. اوضاع اقتصادی ایالت در دهه ۹۰ وخیم تر شد. اما تا سال ۲۰۰۲ به رشد اقتصادی ۷ درصدی رسید. سانتافه مرکز تولید سویا و رقیب جدی ایالت بوئنوس آیرس در فعالیتهای زراعی است.