ایالت کوردوبا Córdoba

معرفی ایالت کوردوبا

ایالت کوردوبا ، یکی از ایالات ۲۳ گانه آرژانتین، واقع در مرکز کشور می‌باشد که با ایالات سانتیاگو دل استرو ، لاریوخا ، سان لوئیز ، کاتامارکا ، بوئنوس آیرس ، لاپامپا و سانتافه مرز مشترک دارد. شهر کوردوبا، مرکز ایالت، دومین شهر بزرگ آرژانتین است. ایالت کوردوبا به همراه سانتافه و انتره ریوز، بخشی اقتصادی – سیاسی به نام منطقه مرکزی تشکیل می‌دهند.
پیش از ورود اسپانیایی‌ها به آمریکای جنوبی، ایالتی کوردوبا زیستگاه بومیان (ساناویرونس و کومچینگونس ) بود. اسپانیایی‌ها پس از ایجاد حاکم نشین پرو به دنبال راهی به بندر ریودلاپلاتا (اقیانوس اطلس) بودند تا طلا و نقره پرو را به اروپا انتقال دهند. شهر کوردوبا در ۶ جولای ۱۵۷۳ در بین این مسیر توسط خرونیمو لوئیز ده کابرا بنا شد. با تجارت فلزات قیمتی از پرو، ایالت به یک مرکز فرهنگی عمده بدل می‌شد. دانشگاه ملی کوردوبا - نخستین دانشگاه کشور - در ۱۶۲۲ تاسیس شد و در سال ۱۷۶۱ ماشین چاپ در آن به کار گرفته شد. در ۱۷۸۳، هفت سال پس از تحکیم حاکم نشین ریودلاپلاتا (وابسته به امپراتوری اسپانیا)، کوردوبا مرکز منطقه‌ای شد که ایالات لاریوخا، مندوزا، سان خوان و سان لوئیز کنونی را در بر میگرفت. نخستین فرماندار کوردوبا با ۳۸۸۰۰ نفر جمعیت، رافائل ده سوبرمونته بود. پس از انقلاب مه (۱۸۱۰)؛ گوتیرز دلا کونچا به میتینگی پیوست که اقتدار شورای بوئنوس آیرس را زیر سوال می‌برد. سانتیاگو ده لینیرس، رهبر مقاومت در حمله بریتانیایی‌ها به ریودلاپلاتا، نیز در این میتینگ حاضر بود. با حمله اورتیز ده کامپو به شهر، رهبران مخالف اعدام شدند. پس از سال ۱۸۲۰ کوردوبا و بوئنوس آیرس برای اداره کشور که در آن هنگام، حوزه اجرایی و قانونی نداشت تقلا میکردند. کوردوبا در پی سازمان فدرالی ایالات بود در صورتی که بوئنوس آیرس بر ایجاد یک دولت متمرکز پافشاری داشت. ایالت به مدت ۱۵ سال درگیر شورش‌های داخلی شد تا اینکه اوضاع توسط دولت موقت فلیکس دلاپنیا (۱۸۶۸) به ثبات رسید. در مدت ریاست جمهوری سارمینتو یک رصدخانه (۱۸۷۱) و دانشکده علوم فیزیکی و ریاضیات (۱۸۷۳) در ایالت افتتاح شد. با ایجاد سیستم ریلی و مهاجرت اروپاییان، جمعیت کوردوبا رو به فزونی نهاد. پس از ۱۸۸۷ کولونی‌های مختلف زراعی (مارکوس خوارز، سان فرانسیسکو) ایجاد شدند و استراحتگاه‌های پیشین فرایل موئرتو (بل ویل کنونی)، فریرا (ویا ماریا ی کنونی) و لوس لوسروس (ریوسگوندو ی کنونی) که بر سر راه بوئنوس آیرس بودند تبدیل به مراکز زراعی، تجاری و صنعتی شدند. جنبش اصلاح دانشگاه (۱۹۱۸) که از کوردوبا سرچشمه میگرفت در تمام آمریکای جنوبی تاثیر گذار بود. از عمده دستاوردهای جنبش، مدرن کردن مندرجات تحصیلاتی و بهبود حقوق دانشجویان بود که توسط فرماندار مترقی وقت، آمادئو ساباتینی، به تصویب رسید. پس از جنگ جهانی دوم، کارگران بیشماری از سایرمناطق کشور و خارج، جذب توسعه صنعتی کوردوبا شدند. در خلال ریاست جمهوری آرتورو فروندیزی (۱۹۵۸ تا ۱۹۶۲) صنایع خودرو در کوردوبا و حومه به وجود آمد.
به دنبال کودتایی که به عزل خوان پرون (۱۹۵۵) انجامید، گروه‌های پرونیست درسراسر کشور پدید آمدند. این گروه‌ها به همراه سوسیالیست‌ها و آنارشیست‌ها به مخالفت با دیکتاتوری نظامی سوم پرداختند که منجر به بازداشت‌های گسترده تحصیلکرده‌ها و روشنفکران گردید. به سبب نارضایتی فزاینده از فرماندار انتصابی، کارگران و دانشجویان نیز به صفوف مخالفان پیوستند. فرجام این اعتراضات به قیام مردمی (در کل کشور) و خشونت آمیز قیام کوردوبازو | کوردوبازو انجامید (مه ۱۹۶۹). دیکتاتوری نظامی با عزل «خوان کارلوس اونگانیا» ترک برداشت و جناح‌های میانه روتری قدرت را به دست گرفتند. با وجود خشونت چپگرایان در ۱۹۷۳، جنایات جنگی ۱۹۷۶ تا ۷۷، سیاست تجارت آزاد، بحران وام دهه ۱۹۸۰و بحران مالی اخیر، اوضاع ایالت رو به بهبود گذاشت.