تپه سراب

این تپه به صورت برجستگی کوچکی در حاشیه شرقی شهر کرمانشاه در داخل زمین های زراعی روستای ده پهن قرار دارد. این محوطه تاریخی در سال 1969 م توسط رابرت بریدوود شناسایی و در همان سال توسط وی مورد کاوش قرار گرفت. در نتیجه کاوش در این محوطه سکونت گاههی مدوری شناسایی شد که کف آن ها از سطح زمین های اطراف پایین تر بود. سقف این سکونت گاه ها از نی و گل بود. مطالعات انجام شده بر روی بقایای استخوان های حیواناتی که از آن ها برای مصرف غذایی استفاده شده بود، نشان می دهد در این تپه اجتماع کوچکی در تمام طول سال اقامت داشتند. علاوه بر معماری، تعدادی ابزار سنگی، مهره، ظروف سنگی، دست بند های سنگی، وسایل ساده آشپزخانه ای ، میخ های گلی، توپی ها، گلوله های و دیسک های گلی و پیکره های حیوانی و انسانی شناسایی شد. از این محوطه، در مجموع 797 پیکره حیوانی شامل سگ، خوک ، گراز، بز، و گوسفند به دست آمده است.
از مجموع 650 پیکره های انسانی به دست آمده، تعداد هجده عدد آن پیکرک انسانی به دست آمده از این تپه، پیکرک مشهور به ونوس سراب است که شهرت جهانی دارد و در موزه ایران باستان نگه داری می شود. این پیکرک زنی را نشان می دهد که نشسته و پاهای خود را دراز کرده است. در ساخت این پیکرک، هنرمند از روش مدل گیری بهره جسته است. در میان پیکرک های حیوانی نیز پیکرک گراز وحشی در نوع خود بی همتا است.از تپه سراب مقدار زیادی قطعات ظروف سفالی به دست آمده است که به سه گروه تقسیم می شوند:سفال با نقش بچه قورباغه، سفال هندسی، سفال با نقوش خطی.
از آنجا که تعداد قابل توجهی از بقایای استخوان حیوانات متعلق به بز است، کاوش گران معتقدند ساکنان سراب، بز را اهلی کرده اند. تاریخ آثار به دست آمده از این تپه را بین هشت تا نه هزار سال پیش می دانند. آزمایشات کربن 14 نیز تا حدودی تاریخ پیشنهادی را تایید می کند.