هارون ولایت

هارون ولایت یکی از قدیمی ترین بناهای مذهبی دوره صفوی است که به موجب کتیبه سر در آن در سال 918 ‏هجری قمری در زمان شاه اسماعیل اول صفوی ساخته شده ودر دوران جانشینان وی توسعه یافته و تکمیل شده است .
‏با توجه به مدارک تاریخی مقبره ‏هارون ولایت متعلق به هارون بن علی یکی از اولاد و احفاد ‏حضرت امام حسن (ع) است.‏بنای هارون ولایت شامل سردو، دو صحن در شمال و مفرب و یک گنبد کاشیکاری است. سردر باشکوه و مجلل این بنا با تزئینات کاشیکاری و کتیبه ای به خط ثلث با کاشی سفید معرق بر زمینه لاجوردی سال ساخت آن را که 918 ‏هجری است بیان می دارد.
‏این سردر به دو محوطه مربع شکل که در مغرب و شمال سردر واقع شده اند باز می شود و ساختمانی که در مغرب است شامل مدرسه کوچکی است که در اطرف آن حجره هائی ساخته شده است. در ایوان جنوبی محراب زیبائی است که با کاشی معرق تزئین شده است سردر شرقی هارون ولایت روبروی مسجد علی واقع شده که تزئینات آن کاشی معرق است .
‏کتیبه های مختلفی که در قسمت های بنای هارون ولایت وجود دارند بیانگر تعمیرات و تغییراتی است که درادوار مختلف در هارون ولایت انجام شده است. از جمله کتیبه هائی به خط نستعلیق برجسته به رنگ سفید و بر زمینه آبی است و طی اشعاری به تعمیرات سالهای 1066,‏و1067 هجری قمری در زمان سلطنت شاه عباس دوم اشاره می کند.
‏در محراب نیز سه لوح کوچک وجود دارد که درآنها نوشته هائی با تاریخ 1298 هجری قمری و کتیبه دیگری به رنگ سفید بر زمینه آبی حاشیه ای تاریخ 1329 ‏هجری را بر خود دارد.
‏آنچه بنای هارون ولایت را جدا از جنبه مذهبی آن به شهرت رسانیده است کاشیهای شفاف زنده و سرشار از هیجان آن هستند که از شاهکارهای هنرمندان مسلمان اصفهانی است .