اهر Ahar

معرفی شهر اهر

ارسباران و مرکز آن اهر، دژ قوم ماد و رودخانه ارس مرز دولت ماد بود. اهر از شهرهای قدیمی آذربایجان است. این شهر قبل از اسلام اوزانلار نام داشت و به نام میمد نیز مشهور بود. بعد از ظهور اسلام به نام اهر یا اهریچ خوانده شد که حاکم نشین قره داغ بود.در سال 23 هجری قمری در زمان خلیفه دوم، قوای اسلام به فرماندهی بکر بن عبدالله به این منطقه دست یافتند.در زمان خلافت عباسیان از سال 200 تا 222 هجری قمری بابک خرمدین در آذربایجان بر علیه خلیفه عباسی ( معتصم ستمگر) قیام کرد و قریب به 20 سال در مقابل سپاهیان خلیفه مقاومت نمود و حماسه‌ها آفرید. او بزرگترین سرداران عرب و سپاهیانش را که بیش از 250 هزار نفر بودند نابود کرد.درزمان حکومت شهریاران گمنام ( کنگریان، جستانیان، آل مسافر، روادیان) شهر اهر در ردیف سرزمین قهرمانان استقلال طلب ایران بود. پس از حکومت سلجوقیان و خوارزمشاهیان، در زمان اتابکان، شهرستان اهر مرکز حکومت اولاد جهان پهلوان، اتابک آذربایجان بود و تعدادی از آنان به نام مالک اهر در ارسبان حکومت کردند.در زمان حکومت صفویه جنگ سختی بین مردم اهر و ایل بایبوردلو با قشون عثمانی درمحل معروف به قانلی گول در جنوب اهر اتفاق افتاد. در دوره قاجاریه و جنگ‌های ایران و روس شهر اهر مرکز فرماندهی عباس میرزا نایب السلطنه بود. در سال 1228 هجری قمری، زمان وقوع جنگ‌های اصلاندوز، سرجان ماکدونالد سفیر انگلستان درایران به اتفاق میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی، در اهر به حضور فتحعلی شاه قاجار رسید. در بیماری وبای وحشتناک تبریز به سال 1228 قمری که عده بی‌شماری تلف شدند، محمد شاه مدتی در اهر اقامت داشت و به امور آذربایجان رسیدگی می کرد.مظفر الدین شاه قاجار درسفری به ارسباران بعضی مناظر طبیعی اروپا را با نقاط دل‌انگیز این منطقه مقایسه کرده است.در سال 1240 هجری قمری سپاه ژنرال مدداف روسی با استفاده از غفلت حکام ارسباران، از ارس عبور کرد و اهر را گرفت. ولی بعد از مدتی عقب نشینی کرد و به قفقاز برگشت. در دوره دوم جنگ ایران و روس ( 43- 1241 هـ .ق) که ژنرال پاسکویچ روسی تبریز را در تصرف داشت، ژنرال گراف سوخان برای تصرف اهر و اردبیل به این منطقه آمد و شهرها و روستاهای مسیر راه را تصرف و به آزار و اذیت مردم بی‌دفاع پرداخت. رضاخان در اوایل حکومت خود مسافرتی به ارسباران کرد و در گردنه مشک عنبر، دستور داد تا اسم قره داغ را مشکبار بنامند که عملی نشد. آنچه در تاریخ معاصر آذربایجان معروف و مهم است قیام مردم تبریز به رهبری ستارخان ( سردار ملی ) در انقلاب مشروطیت است. او اهل ارسباران بود وبه نام ستار قره داغی معروف است.