جراحی - مارون

رودخانه جراحی در شهرستان های کهگیلویه، بهبهان، رامهرمز و بندر ماهشهر جاری است. طول این رودخانه 438 ‏کیلومترو ارتفاع آن در سرچشمه 2200 ‏متر است. رودخانه جراحی ازکوه های راه باریک و مفید و گل گیلک در 53 ‏کیلومتری شمال غربی یاسوج واقع در دهستان دروهان بویراحمد سردسیر سرچشمه گرفته و بنام رودخانه لوداب رو به سوی شمال غربی روان می شود.
‏این رودخانه پس از پیمودن دامنه های شمال شرقی و شمال کوه نیل با آب خرکس و آب شور مخلوط می شود و به دهستان طیبی گرمسیری از شهرستان گهکیلویه وارد می گردد. در این دهستان نخست با رودخانه چاروساق مخلوط می شود و بنام رودخانه مارون بسوی روستاهای کلات، تراب و تخت دراز روان می شود و پس از دور زدن کوه دزد کوه در دامنه غربی با رودخانه قلات درهم می آمیزد و به سوی جنوب منحرف می گردد و به دهستان منصوری از شهرستان بهبهان وارد می شود و ضمن عبور از شمال دشت بهبهان با چندین ریزابه بزرگ وکوچک از جمله آب خروار مخلوط می گردد.
‏این رودخانه در دامنه شرقی کوه عرلون با رودخانه بابا احمد مخلوط می شود و ضمن عبور از جنوب شهرستان رامهرمز با رودهای آب رازک و اعلا مخلوط می شود و پس از طی دهستان خلف آباد از کنار شهر رامشیر رودخانه جراحی وارد دهستان جراحی از شهرستان بندر ماهشهر می گردد و از 17 ‏کیلومتری شمال بندر ماهشهر عبور میکند و به سوی شمال غربی متوجه می شود و به شاخه های متعددی چون نهر تقسیم می گردد و پس از درهم آمیختن با رودخانه گاهن به خلیج فارس سرازیر می گردد. سایر رودخانه های استان خوزستان عبارتند از:رودخانه های خور، نهر بهره، نهرگاهی و شاهور در شهرستان اهواز رودخانه های مرغاب آب سرحوض، آب سوسن، آب شلا، ابوا لعباس، اعلا، دره وراز (دمه دلی)، بولاواس، صیدون، لیراب و رامهرهز در شهرستان ایذه. رودخانه های آب بید، آب جم چولی، آب دز، آب زالکی» آب سرخ، آب ممک، آب میره، سرخاب، روفایه، گلال لب سفید، گلال مورت، لیوس، آب گور رو بختیاری، شور لالی و گلال در شهرستان دزفول . رودخانه های آب دره نج، ابوالفارس، تلخ، دره دیم خرکن،دره سلیمانی، گوپال، مار ون، لیر اب، سمه، سوردزگیلی و ماله در شهرستان رامهرمز. رودخانه های آب برکه، آب پبدا، آب چگامن، آب دره کولاه ، آب کیا رس، آب کگارس، سبز آب، تیریفی، تینا، هرکش و ...در شهرستان مسجد سلیمان و رودخانه شور ثوشتر در شوشتر و نهر شادگان در شاد گان.