كليساي حضرت مریم

کلیسای حضرت مریم در باغ نسبتا" بزرگی در محوطه قدیمی چهار بخش ارومیه قرار دارد. ساختمان کلیسا در ضلع جنوبی باغ واقع شده است و در جلوی آن چند سنگ قبر بزرگ دیده می شود که مربوط به عده ای از مسیحیان آشوری اعدام شده در سال 1945 م است.
به استناد منابع کلیسایی و با توجه به شیوه معماری کلیسای حضرت مریم در قرن هفتم م و در اواخر دوره ساسانی ساخته شد و از نظر معماری شباهت بسیاری به کلیسای مادت خنه جمال آباد و کلیسای ننه مریم دارد. ساختمان کلیسا دارای طرح مستطیل شکل است اما وجود یک اتاق در سمت راست ورودی و اتاق تعمید در صحن ضلع حنوبی آن حالت یکنواخت آن را از بین برده است. ترکیب کلیسا بسیار ساده و در عین حال متناسب است. حالت اتاق ها و گنبد با وجود ارتفاع بسیار کم ، بسیار جالب به نظر می رسد. تالار اصلی با سه گنبد کم خیز و قوس های جناقی و جرزهای قطور تالار بیتالشتاء مسجد جامع اصفهان را تداعی می کند. در انتهای تالار محراب کلیسا قرار دارد و ورودی آن از داخل یک طاق نما صورت می گیرد. اتاق های تعمید نیز در ضلع جنوبی محراب تعبیه شده اند. در انتهای تالار بقایای کف کلیسا که با تخته سنگ های صاف و نازک فرش شده اند هنوز هم به چشم می خورد. نمای داخلی ساده و جبهه خارجی نیز تا سال 1360 ش ساده و بدون هر نوع تزئین بود. در آن سال به منظور جلو گیری از فرسایش دیوارهای جانبی نمای آن را با آجرهای سفالی پوشاندند. برج ناقوس کلیسا به تبعیت از شکل برخی کلیساهای مشابه به سر در ورودی متصل است.