ايوان هاي حرم مطهر

ایوان طلا:
ایوان طلا و دو ایوان کوچکتر کنار آن که در شمال روضه مقدسه واقعند در سال 925 ه. ق هنگام تجدید بنای گنبد و احداث صحن عتیق و گلدسته های آن ساخته شد . بر فراز این ایوان کتیبه ای به خط ثلث سفید در زمینه لا جوردی گرداگرد ایوان دیده می شود
که متن آن را حدیث نورانی تشکیل می دهد. پس از این کتیبه بدنه ایوان تا دو متر آراسته به کاشی های معرق است و بعد از آن کتیبه سراسری دیگری به چشم می خورد و بالای آن مقرنس های سقف ایوان با خشت های طلا پوشیده شده است . دو ایوان کوتاه تر در دو طرف ایوان طلا قرار دارد که به کاشی های معرق آراسته شده است .
ایوان آینه:
در جانب شرقی حرم مطهر نیز ایوانی مرتفع قرار دارد که به خاطر آینه کاری آن به ایوان آینه معروف است . پایین دیوار آن به بلندی بیش از یک متر سنگ مرمر به کار رفته و هر بدنه آن با یک قطعه سنگ آراسته شده و از بالای آنها بدنه ایوان تا سقف آینه کاری شده است . در کمربند ایوان کتیبه ای سراسری از سنگ مرمر وجود دارد که به خط ثلث آیه ای بر آن نقش بسته است .
میان ایوان و رواق شرقی حرم ایوانچه ای است که مانند ایوان اصلی با آینه کاری تزیین شده و بر سردر آن حدیثی به خط نستعلیق مشکی دیده می شود . این مجموعه هنری شگفت انگیز از کارهای ارزشمند هنرمند مشهور دوره قاجار (استاد حسن معمار قمی) که همزمان با بنای صحن نو به دستور (میرزا علی اصغر خان اتابک) صدراعظم بنا شد .
گلدسته ها (مناره های صحن عتیق):
در صحن عتیق بر فراز ایوان طلا دو ماذنه استوانه ای رفیع قرار دارد . پوشش ماذنه ها کاشی گرهی به شکل مارپیچ است که در میان پیچ ها نام های مبارک (الله) (محمد) (علی) به خط بنایی خوانده می شود . این ماذنه ها به دستور (محمد حسن خان شاهسون شهاب الملک) در سال 1285 ه. ق بنا شدند و قبه آنها در سال 1301 ه. ق طلا کاری شد.
مناره های ایوان آینه:
بر فراز پایه های دو طرف ایوان دو ماذنه است که از بلندترین بناهای آستانه هستند . در بالای ماذنه ها کتیبه ای با پهنای حدود یک متر دیده می شود که متن آن در دو ماذنه آیه های قرآنی است . پوشش هر دو ماذنه از بالا تا پایین سرتاسر کاشی گرهی است که در میان آنها نامهای پروردگار متعال خوانده می شود .
ماذنه های صحن بزرگ:
دو ماذنه نیز در صحن بزرگ (اتابک) وجود دارد که در روبروی ایوان آینه واقع شده است که تا سال های اخیر نیز موذنین در بالای آنها اذان و مناجات خوانی داشتند .این دو ماذنه نیز زیبایی خاصی را در صحن ایجاد نموده است .