• a

مسیریاب:

از اینجا     یا ازتا شهر مسجد اعظم
ایران - استان قم - قم - کنار آستانه حضرت معصومه (س) در سمت غرب آن
ایران - استان قم - قم

مسجد اعظم

مسجد اعظم
نوع محل: زیارتی
تاریخ: حدود 11 ذیقعده سال 1373 ه. ق سال سال 1373
کشور: ایران
استان: قم
شهر: قم
آدرس: ایران - قم - قم - کنار آستانه حضرت معصومه (س) در سمت غرب آن
مسجد اعظم به سعی و اهتمام حضرت آیت الله العظمی بروجردی (ره) توسط استاد (حسین بن محمد معمار) معروف به (لرزاده) بنا شد و کلنگ اول آن در روز 11 ذیقعده سال 1373 ه. ق مصادف با (میلاد حضرت علی بن موسی الرضا ) به دست توانای آن عالم ربانی زده شد . مرقد آیت الله بروجردی در همین مکان قرار دارد . این مسجد که به دلیل عظمت و بزرگی مسجد اعظم نام گرفته از جمله مساجد سه ایوانی است . این مسجد عظیم مشتمل بر یک مقصوره وسیع . گنبد مرتفع . ایوان معظم . دو گوشوار . چهل ستون . کتابخانه جامع و سایر بیوتات است . در بنای این مسجد تلفیقی از سبک قدیم با اسلوب ساختمانی جدید به کار رفته و مقصوره و گنبد و گلدسته ها به سبک باستانی و سبک کنونی ولی چهل ستون ها با نقشه روز بنا شده است .
مقصوره این مسجد که از نظر وسعت و زینت در عالم اسلامی کم نظیر و حتی بی نظیر است . تمامی آراسته به کاشی کاری معرق بالای ازاره مرمری است . معمار مسجد برای استحکام گنبد . استخوان بندی و اسکلت آن را با مفتول به پا داشت و در سربند مفاصل آن با اکسیژن جوشکاری به عمل آورد و سپس از هر طرف این اسکلت فلزی را با آجر پوشاند . به این ترتیب طرفین آن از داخل و خارج جداری به قطر چهارده آجر . هر طرف هفت ردیف با ملاتی که متشکل از سیمان . آهک و ماسه بود پوشیده شد . از این رو عمر این مسجد را تا هزار سال پیش بینی نموده اند .
قاعده گنبد از خارج و داخل چهار ضلعی متساوی به دهانه 19 و ارتفاع 24 متر با تزیینات متنوع مرمری و کاشی کاری است . که در چهار گوشه آن نیم طاقی بالا آورده شده و صورت مربع را با نقشه یزدی سازی به شکل فلکه ای درآورده اند و نیز پاطاق پوشش عرقچینی آن را بالا برده اند . در ضلع جنوبی این مقصوره محرابی مجلل و پنج ترکی وجود دارد که دهانه آن سه و ارتفاع آن پنج متر است . این محراب با ازاره مرمری و بدنه و جرزهای کاشی کاری معرق تزیین شده است . پوشش مقرنس خوش قطاری در سه ردیف از کاشی های شفاف خوش رنگ و لعابی است که در سینه آن ترنجی نمودار و در میانه به خط ثلث طلایی کلمه مبارک (الله) خوانده می شود . گنبد و بقیه اجزای مسجد نیز مملو از هنر معماری و تزیینات فراوان است .
شبستان گنبد دار مسجد که سراسر مزین به کاشی های معرق است در ضلع جنوبی صحن قرار دارد و از طریق مسیرهای جانبی به دو شبستان ستون دار شرق و غرب مرتبط است .
مجموعه مسجد اعظم از سمت شرق با مسجد بالاسر و صحن عتیق حرم حضرت معصومه (س) و از غرب به خیابان ساحلی رودخانه و از جنوب به خیابان موزه مرتبط است .