منطقه حفاظت شده پارک ملی

این پارک در 19 مرداد‏ماه 1336 به نام منطقه حفاظت شده آلمه و یشکی تحت حفاظت قرارگرفت. د‏ر23 بهمن 1340 ‏با همان مساحت اولیه ( 91890 ) به منطقه حفاظت شده آلهه موسوم گردید و د ‏ر شهریور ماه سال 1342 عنوان پارک ملی ودر سال 1343 ‏نام پارک وحش را به خو د ‏اختصاص داد ‏. بعد از تغییر نام سازمان شکاربانی و نظارت برصید به سازمان حفاظت محیط زیست د‏ر شهریورماه 1350 ، منطقه ای در شرق این پارک به نام قرخت با مساحت 34000 ‏هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده به آن الحاق ود‏رسال 1355 ‏هردو منطقه در یکد یگر ادغام گردیدند ودر مجموع با مساحت 125895 هکتار،پارک ملی گلستان را تشکیل دادند که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، طی بررسی های مجدد و در نظرگرفتن مسائل اجتماعی و نیاز اهالی اطراف منطقه ، مساحت آن به 91890 ‏هکتار تقلیل یافت.
‏از نظر توپوگرافی ،این پارک بی نظیر از صخره های مرتفع آهکی تا تپه ماهورهاثی با شیب و فراز کم تشکیل گردیده و از نظر اقلیمی بین دریای خزر و مناطق خشک شرقی قرارگرفته است، و به همین لحاظ اقلیم های متفاوت از نواحی بسیار مرطوب تا قسمت های نیمه خشک را در بر می گیرد. نزولات آسمانی در این پارک بر حسب منطقه متفاوت و میزان آن بین 1000 میلی متر تا کمتر از200 ‏میلی متر در سال متغیر است. درجه حرارت آن از25- درجه تا 35 ‏+ درجه سانتی گراد بر حسب ماه های مختلف متفاوت است. شرایط طبیعی پارک موجب به وجود آمدن زیستگاه های مناسبی برای زندگی پستانداران وحشی شده و گوناگونی این جانوران را نیز تشد ید کرده است. مناطق جنگلی این پارک را گونه هاثی مانند مرال (گاو کوهی ، بزرگ ترین گوزن ا یران) و شوکا جلوه ای خاص بخشیده اند. در نواحی استپی نیز حیوانات مختلفی مانند آهو، قوچ و میش ،کل و بز و یوزپلنگ زندگی می کنند. پلنگ ، گراز، خرس قهوه ای، گرگ، شغال،گربه پالاس وگربه جنگلی (و نیز گونه مای متعددی از پستانداران کوچک) نیز از جانورانی هستندکه در اکثر نواحی ا ین پارک یافت می شوند.گفته می شود که ببر نیز در پارک وجود دارد. از میان جمعیت پستانداران بزرگ وحشی ا ین پارک، قوچ و میش بیش ترین تعداد را دا رند.
تنوع گونه های این پارک نیز به بیش از 150 گونه پرنده وحشی میرسد. حدود 48 نوع پرنده در فصل بهار و تابستان در منطقه یافت شده و62 گونه نیز بومی پارک می باشند. به این ترتیب حدود 110 نوع پرنده در ا ین پارک زاد و ولد می کنند. علاوه بر این، 21‏ پرنده د یگر نیز در زمستان ها مشاهده شده و 19 گونه د یگر نیز در مسیر مهاجرت خود در این پارک توقفی کوتاه می کنند. سار صورتی ، شاهین بحری و بال لاکی از این دسته اند.
‏از انواع پرندگان قابل شکار این پارک به قرقاول ،دکبک ، تیهو ، زنگوله بال، کوکر سینه سیاه ، ابیا و بلدرچین می توان اشاره کرد که ابیا و بلدرچین مهاجر و بقیه بومی منطقه می باشند. از پرندگان شکاری و لاشخورهاثی که از سا پر جانوران تغذیه نموده و در سرتاسر سال در پارک مشاهده می شوند، می توان به قرقی، دلیجه، سار، کپه، دال سیاه، عقاب دریاثی دم سفید، طرلان و بالابان اشاره کرد. ا ین پرندگان در کنترل جمعیت انوع جانوری، بهنداشت محیط و حفظ سلامت انواع جانوران دیگر نقشی حیاتی دا رند. پارک ملی گلستان زیستگاه بسیاری از پرندگان وگنجشکان زیبا و آوازه خوان مانند دارکوب سیاه ، بلبل ، توکای باغی، انوع سهره ها، سسک ها، زرده پره ها، مگس گیر ها، زنبور خورک ها و دم سرخم ها می باشد. این گروه از پرندگان نقش بسیار مهمی در کنترل آفات نباتی ا یفا می کنند.
‏پارک ملی گلستان بین دو حوزه نیمه نم پسند و نیمه خشکی پسند قرار دارد و به تدریج در حرکت به طرف شرق،سیمای طبیعی آن به حالت استپیک تغییر پیدا می کند، به همین جهت عناصرگیاهی نواحی سه گانه فوق را می توان در پارک مشاهده نمود. تنوع و رنگارنگی گیاهان ا ین پارک چنان مناظر زیباثی را به وجود آورده است که نظیر آن را درکم تر جائی از ا ین سرزمین می توان دید. توسکای قشلاقی، کلهو، انجیر، توت، ملج، داغداغان ، ازگیل ، ولیک، زالزالک، سیامتو، گوجه وحشی، شیر خشت، دغدغک گردو، تمشک، انار وحشی ،گلابی وحشی و... از گونه های مختلف گیاهی پارک محسوب می شوند. درکف جنگل گونه های بی شماری نظیر سرخس ها، متامتی و... پراکنده اند. در نواحی خشک تر درختچه های زرشک، تغ ، گز، کاروان کش، بوته های کلاه میر حسن ،گون ،گدار، چوبک، درمنه، خار شتر و سایرگونه های استپی یافت می شود. درنواحی مرتفع گونه ارس نیز به طور پراکنده دیده می شود.
‏پارک ملی گلستان می تواند مورد بازدید وگذران اوقات فراغت عموم مردم به ویژه مسافران عبوری در مسیر جاده تهران - مشهد قرار گیرد. پارکینگ ها وکمپینگ هایی جهت استراحت و اقامت شبانه در این پارک ایجاد شده است که برخی از آنان مدت هاست مورد بهره برداری قرار می گیرد. از آن جمله می توان پارکینگ های تنگ راه،گلستان و آبشار را نام برد که امکان دسترسی به آن ها آسان و نیز از برخی جنبه های اساسی تفرجگاهی مانند ملاحظه مناظر زیبا و بدیع، بهره گیری از هوای پاک و لطیف، امکان مشاهده انواع پرندگان و سایر جانوران حائز اهمیت است. این پارکینگ ها حداقل وساثل و تجهیزات تفرجگاهی از قبیل میز و نیمکت، اجاق، زباله دانی و سرویس های بهداشتی را دا رند. ضمنأ کمپینگی جهت اقامت شبانه در دست تهیه است که پس از تکمیل مورد استفاده قرار خواهدگرفت. ساختمانی به منظور ارائه اطلاعات، نمایش فیلم ها واسلایدهای مربوط به منطقه و نیز بیان مسائل زیست محیطی که خود عامل موثری در ارتقاء سطح فرهنگ زیست محیطی بازدیدکنندگان به حساب می آید، ایجاد گردیده است.
‏با توجه به طبیعت زیبا و جذاب این پارک نمی توان بازدید نقاطی خاصی از آن را توصیه نمود، بلکه مشاهده آن در صورت امکان حداقل برای یکبار به علاقمندان توصیه می شود. البته در محل پارک ،مامورین سازمان حفاظت محیط زیست جهت ارائه اطلاعات و راهنما یی های لازم درخدمت هم میهنان عزیز و جهانگردان هستند.