آرامگاه حسام الدوله

این آرامگاه در خیابان شهید منتظری شهرستان بیرجند قرار دارد و مدفن (( حسام الدوله )) از رجال و امرای بیرجند در دوره قاجار است . این آرامگاه با مساحت 412 متر مربع دارای یک پیش ایوان سرتاسری یا طارمی است و از کف صحن آرامگاه مرتفع تر است. فضای ورودی بنا از طریق ایوانچهای است که در ابتدای ورودی قرار دارد . اولین اتاق آرامگاه دارای دو دهانه خروجی به اتاق های مجاور خویش است . یکی از این درها به اتاقی منتهی می شود که مدفن حسام الدوله است و در مجاورت اتاق آیینه کاری قرار دارد . در دو طرف ایوانچه اصلی ، در دو ایوانچه کوچک تر و کم عرض تر ، اتاق های منفرد دیگری قرار دارند . از ویژگی های این بنا تزیینات استادانه آیینه کاری با طرح های هندسی است که تمام سطح داخلی اتاق مقبره را فرا گرفته است .از دیگر تزیینات بنا می توان به آییننه کاری اتاق جلویی بنا با اشکال مختلف هندسی ، گیاهی و ترکیبات مختلف نقش ها ، گچبری زیر سقف گنبد در اتاق مجاور اتاق اول به صورت گل های اسلیمی و ختایی به صورت مدور ، قوس های ورودی اصلی بنا و آیینه کاری های طاق نماهای اصلی در فضای داخلی اتاق آیینه اشاره کرد . معماری این بنا به دوره قاجاریه تعلق دارد و مصالح آن عبارت از آجر ،گچ ،خشت خام و آهک است . در حال حاضر از این آرامگاه به دلیل وجود فضا های مختلف ، به عنوان کانون فرهنگی هنری شاهد استفاده میشود .