• a

مسیریاب:

از اینجا     یا ازتا شهر باغ و عمارت اکبریه
ایران - استان خراسان جنوبی - بیرجند - انتهای خیابان معلم بیرجند
ایران - استان خراسان جنوبی - بیرجند

باغ و عمارت اکبریه

باغ و عمارت اکبریه
نوع محل: تاریخی
تاریخ: حدود 58 سال
کشور: ایران
استان: خراسان جنوبی
شهر: بیرجند
آدرس: ایران - خراسان جنوبی - بیرجند - انتهای خیابان معلم بیرجند
این مجموعه که در گذشته هسته مرکزی روستای اکبریه را تشکیل می داد ، اکنون به شهر پیوسته و در انتهای خیابان معلم بیرجند قرار دارد. مجموعه اکبریه با کاربرد مسکونی و حکومتی ساخته شد و قسمتی از ساختمانها و اندرونی آن به اعضای خانواده علم اختصاص داشت و قسمت مرکزی آن ویژه امور دیوانی و حکومتی بود. این مجموعه دارای بخش های سر در ورودی ، عمارت ، اصطبل ، حمام ، خم خانه ، بخش اداری ، تالار تشریفات ، استخر و ... است. مجموعه اکبریه با 45069 متر مربع مساحت در جهت شرق به غرب ساخته شده اند . اولین و قدیمی ترین بنای این مجموعه در بخش شرقی ، ساختمان حشمت الملک است . مردم به آن بنای شوکت الملک می گویند. این ساختمان هم اکنون به کتابخانه و دانشکده هنر اختصاص یافته است. بخش مرکزی که جنبه ارگ و بنای حکومتی داشته ، در دو طبقه ساخته شده است. اجزای به کار رفته در طبقه همکف شامل دالان های کم عرض با در های کوتاه ، غرفه ، حجره های گوناگون و ...است. مهم ترین بخش این طبقه اتاق شاه نشین است. طبقه دوم که راه دسترسی به آن از طریق دو رشته پله قرینه در سمت شرق و غرب است، دارای میان خانه ، اتاق آیینه آن است. در مجاورت اتاق آیینه ، اتاق دیگری است و سقف آن دارای گنبد کلاه فرنگی زیبایی است. در حال حاضر این بخش به عنوان موزه های باستان شناسی و مردم شناسی مورد استفاده است. آخرین بخش در غرب مجموعه قرار دارد و دو طبقه است:طبقه اول شامل دالان ها و اتاق های تو در تو و طبقه دوم راهروی طویلی است که در اطاف آن چند اتاق قرار دارد.این بخش در حال حاضر محل مدیریت میراث فرهنگی بیرجند است. از جمله تزیینات بنا می توان به گچبری های همراه با مقرنس کاری و تزیینات لانه زنبوری و رسمی بندی های زیبا در نقاط مختلف بنا ، تزیینات آیینه کاری در اتاق شاه نشین یا اتاق آیینه ، پیش ایوان و ستون های مدور زیبا در عمارت اصلی ، تزیینات طاق نما ها وهشتی ها ، بخاری های دیواری در اتاق های عمارت اصلی ، آجرکاری به صورت خفته و راسته ، لوزی ، مثلثی در نمای بنا ، تیغه های آفتاب شکن در دور بام ها و نورگیر های کلاه فرنگی اشاره کرد . به لحاظ تزیینات مقرنس ، گچبری و آیینه کاری در داخل و آجرکاری در نمای بیرونی است. این بنا در سه دوره تاریخی زندیه ، قاجاریه و پهلوی اول شکل گرفته است و عمده ساخت و سازهای آن مربوط به زمان امیر ابراهیم علم ( شوکت الملک ) آن در دوره زندیه ، قسمت میانی ( عمارت کبریه ) در دوره قاجار و قسمت غربی ( محل فعلی مدیریت میراث فرهنگی بیرجند ) در دوره پهلوی اول ساخته شده است . مصالح به کار رفته در بنا آجر ، گچ ، خشت ، آهک و چوب است.