حمام شوکتیه

حمام شوکتیه با مساحت یک صد و پنجاه متر مربع در خیابان منتظری شهرستان بیرجند ، در کنار مدرسه بزرگ شوکتیه قرار دارد. این حمام نیز مانند سایر حمام های سنتی ،جهت تنظیم رطوبت و گرمای بینه از سطح معبر عمومی پایین تر ساخته شده است. فضای بینه حمام دارای سکوهای نشیمن و رختکن است . در زیر سکوها ،حفره های کوچکی- جای کفش - به چشم میخورد که دارای قوس خفته است . از قسمت های جالب توجه این حمام ، وجود فضایی کوچک در قسمت بینه حمام است که ستونی کوچک به شکل مدور و پایه ستونی مربع شکل به آن زیبایی خاصی بخشیده است. در دو طرف ستون ، قوس های هلالی به سبک رومی و جهت مسقف کردن این فضا ، به شکل ضربی به وجود آمده است . هم چنین گنبد شبدری بینه از قسمت های دیگر این فضا به شمار میرود که چهار نورگیر در آن تعبیه و روی آن تزیینات خاصی به کار رفته است . گرم خانه در سطح پایین تری نسبت به بینه قرار دارد و ارتباط بینه وگرم خانه از طریق میان در است . گرم خانه ، محل اصلی شستشو بود. این حمام بر خلاف سلیر حمام های سنتی ، خزینه ندارد و از ابتدای ساخت برای رعایت اصول بهداشتی به صورت اتاقک های دوش دار طراحی شده است . در پشت گرم خانه فضایی وجود دارد که توسط تیغه ای به دو قسمت تقسیم میشود . در سمت راست ، آب سرد و در سمت چپ دیگ مخصوص گرم کردن آب مشاهده می شود .در هر یک از این قسمت ها لوله های فلزی موجود است . این لوله ها از دیوار گرم خانه بیرون آمده و به لوله های دوش متصل می شوند و بدین ترتیب آب دو قسمت مخلوط می شده و به صورت ولرم در می آمده است . از جمله تزیینات این حمام میتوان به آجر کاری گنبد شبدری حمام با آجر های قرمز و آبی ، فضای ستون دار بینه ، طاقچه چند قسمتی در فضای بینه و فضای جاکفشی تعبیه شده در زیر سکوهای نشیمن با سقف قوس خفته اشاره کرد . مصالح به کار رفته در این حمام آجر ، خاک رس ، گچ ، ملات گچ و خاک ، ملات ساروج و ملات گل و کاهگل است.