قلعه ماران یا دژتاکی

گذری بر تاریخ قلعه میران قلعه میران یا قلعه موران یا قلعه ماران یا دژتاکی قله ای به ارتفاع 2430 است متر که در جنوب غرب شهر رامیان واقع شده است در بالای این قله زمینی مسطح به مساحت 3 کیلومتر مربع قرار دارد که در طول تاریخ پایتخت و مرکز برخی حکومت ها بوده است که از مهمترین ان ها می توان به پایتخت ییلاقی سلسله اشکانیان اشاره کرد . همچنین کتب فراوانی در خصوص تاریخ قلعه میران مطالبی نگاشته اند که در ذیل به برخی از انها اشاره می شود:1- ابت در سال 1260ه.ق در باره موران قلعه می نویسد:موران قلعه ، کوه بلندی است در طرف شرقی استرآباد و هشت فرسنگی آن. بالای آن قلعه خرابه ایست که زندانی و چاهی و اراضی کشت دارد. دسترسی به قلعه از راهی باریک است می گویند در موران قلعه محمد زمان خان-یکی از حکام محلی دوران فتحعلی شاه- تمام سران ایل قاجار را زندانی کرد و برادر خود-رحیم خان-را مامور ایشان نمود و اعلان استقلال داد.فتحعلی شاه سربازانی به فرماندهی حسین خان –پدر حاکم امروزی(1260)استرآباد-به این قلعه فرستاد. ساکنان استرآباد او را اسیر کردند و به دست سربازان رحیم خان دادند. 2- رابینو در باره قلعه موران می نویسد:قلعه ماران در کوه ماران(=ایلان)از کوههای رامیان در میان چمنزاری واقع است. راه باریکی به آن منتهی می شود. در مقابل مهاجمان به آسانی قابل دفاع است 3- نصیرالکتاب نقل می کند که محمد حسن خان جلایر خود را فرمانروای دشت گرگان نموده و اعلان استقلال داده بود. موقعی که حکومت مرکزی برای سرکوبی او لشکر فرستاد به قلعه ماران کوه پناه برد. 4- در تاریخ اشکانیان تالیف محمد حسن خان اعتمادالسلطنه آمده است که سلاطین اشکانی شش ماه از سال را در تیسفون سر می کردند و شش ماه دیگر را در ییلاقات طبرستان و مازندران و شاه کوه و استرآباد بودند. 5- سایکس مدعی است که قلعه ماران. همان پایتخت دوم اشکانیان است که تیرداد ساخته و آن را دارا نامیده که همان داریون یونانیان است. 6- همچنین گریگوری ملگونوف در بیان ثروت کوهستان های استرآباد اشاره به کوه قلع ماران در شرق فندرسک دوازده فرسنگی فندرسک که حاوی قلع و مس است می کند. 7- سعیدی مولف کتاب رامیان و فندرسک در باره قلعه ماران(=موران)می نویسد. کوه قلعه ماران بلندترین کوههای بخش رامیان و گرگان است. سر کوه مسطح و مرتع گاو و گوسفند است و چشمه آبی بر سر کوه است که مورد استفاده دامداران است. گندم های ذخیره امیر خان سردار- برادر محمد زمانخان که در چاههایی که در قله است همانند ذغال تا امروز باقی است منابع:1- سفرنامه ابت.63 2- رابینو-سفرنامه مازندران واسترآباد.ترجمه غلامعلی وحید مازندرانی-تهران 1336ص172 3- سعیدی -رامیان و فندرسک.ص19 4- گریگوری ملگونوف- ترجمه دکتر امیر هوشنگ امینی-کرانه های جنوبی دریای خزر-ص.184-مرداد1376 5- محمد حسن خان اعتمادالسلطنه-تاریخ اشکانیان-چاپ نقش جهان.1371-ص184
(این مطلب توسط آقای مهدی بای از ایراندوستان عضو ارسال شده و ایشان مسئول صحت آن میباشند)