کاخ سعد آباد

در کوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند، مجموع یک میلیون و یکصد هزار متر مربعی قرار دارد که به دلیل زیبایی و طراوتی که در آن وجود دارد به نام سعدآباد یا محل سعادت و خوشبختی نام گرفته است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با تصویب یک لایحه قانونی، کاخ سعد آباد و نیاوران برای آماده سازی کاخ جهت بازدید مردم در اختیار وزارت فرهنگ و آموزش عالی قرار گرفت. در ازای مجموعه سعد آباد که در شمال غربی تجریش واقع شده، از شمال به جنوب در امتداد رودخانه دربند امتداد دارد و این رودخانه از شمال وارد محوطه کاخ شده و از دیواره جنوبی آن خارج می شود این مکان امروزه با مجموعه هیجده کاخ بزرگ و کوچک از دوره های قاجار و پهلوی، یکی از بزرگ ترین و مهم ترین مجموعه موزه های ایران است.پس از کودتای 1299، این عمارت توسط رضاخان، از ابوالفتح سردار اعظم به مبلغ 400 هزار تومان خریداری شد. در آن روزگار منطقه سعد آباد به عنوان منطقه ییلاقی اطراف شهر بوده و مانند امروز در شهر تهران ادغام نشده بوده است. نخستین بنایی که در این دوره در آن ساخته شد؛ کاخ سبز یا اقامتگاه رضا شاه بود.مجموعه کاخ های سعدآباد عبارتند از:کاخ احمد شاهی، کاخ شهوند (کاخ موزه سبز فعلی)، کاخ سفید (کاخ موزه ملت)، کاخ اختصاصی (موزه تاریخ طبیعی سابق که در حال حاضر در اختیار نهاد ریاست جمهوری است)، دفتر وزیر دربار شاهنشاهی یا کاخ سیاه (موزه هنرهای زیبا)، کاخ شمس پهلوی (موزه مردم شناسی)، کاخ اشرف پهلوی (موزه ظروف سابق)، کاخ ملکه مادر (ساختمان جمهور)، کاخ احمدرضا (در اختیار نهاد ریاست جمهوری)، کاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (مرکز آموزش)، کاخ شهرام پسر اشرف پهلوی (موزه نظامی)، کاخ فریده دیبا (در اختیار نهاد ریاست جمهوری)، ساختمان محل سکونت عصمت دولتشاهی همسر رضاشاه پهلوی (موزه فرشچیان) کاخ های قدیم و جدید رضا پهلوی (موزه بهزاد و دفینه)، کاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه (موزه خط و کتابت میرعماد)، کاخ لیلا (موزه آبکار) و دفتر رئیس تشریفات کاخ (موزه آب).این کاخ در میدان دربند واقع شده و در تمام ایام هفته به غیر از ایام رسمی سوگواری قابل بازدید است.