فردوس

معرفی شهر فردوس

فردوس سابقا تون نام داشته و از شهر های آباد قهستان به شمار میرفته است . در کتیبه داریوش از این منطقه به عنوان ( اسا گارتی یا ) یاد شده است که طایفه ای از پارس ها در آن سکونت داشتند و با شکار غزال و گورخر زندگی می کرده اند .مقدسی جغرافی دان معروف تون را شهر ی پر جمعیت ذکر میکند و ناصر خسرو قبادیانی مینویسد:( گفتند در این شهر چهار صد کارگاه بوده است که زیلو بافندی ، و در شهر درخت پسته بسیار بود . تون شهری بزرگ بوده است ، اما در آن وقت که من دیدم اغلب خراب بود و بر صحرایی نهاده است . آب روان و کاریزدار دو طرف شرقی باغ های میوه بسیار بود و حصاری محکم داشت ) . حمد الله مستوفی نیز از بزرگی شهر و حصار و بازار آن یاد کرده است . فردوس از قدیمی ترین شهرهای خراسان است و بنای آن به دوران قبل از اسلام میرسد و در گذشته مرکز فعالیت های علمی و از مراکز مهم فعالیت اسماعیلیه بوده تااین که هلا کو خان مغول به فرمان برادرش منکو قاآن در شوال سال 653 هجری از جیحون گذشت و به ایران آمد و به قاع و قمع اسماعیلیه پرداخت . تون در دوره صفویه دارای اهمیت و اعتبار بوده است . پس از آن به اشغال ازبکان در آمد و پس از آن طایفه زنگویی که از اعراب منطقه بودند ، بر این منطقه چیره شدند . به نوشته ( مک گرگر ) تون دائما در معرض تهاجم اقوام بلوچ و ترکمن بوده است .