گردنه های طبیعی منطقه البرز

گردنه های طبیعی منطقه البرز شرقی اهمیتی بسیار دارد. قله های شاهکوه دارای ارتفاع قابل توجه و همواره جاذب رطوبت و پوشیده از برف است واغلب گردنه های طبیعی این کوه در زمستان ها مسدود هستند.دامنه های جنوبی شاهکوه خشک و پوشش گیاهی آن فقیر است.
‏معابر عمده کوهستانی آن درگذشته مورد توجه بوده است، از جمله آنها یک راه کوهستانی است که ازگردنه قزلق و شاهکوه و سپس از گردنه دج مینو با ارتفاع 2858 ‏متر عبور می کند. از دیگرگردنه های معروف که از اهمیت نظامی ،تاریخی برخوردارند، می توان گردنه شمشیربر را نام برد. این گردنه به طول 135 ‏متر و عرض شش متر در مغرب کوه شاه کوه بین گر گان و دامغان قرار گرفته و از میان دو صخره عمودی با ارتفاع هشت مترعبور می کند. یکی دیگر از این گردنه های طبیعی که اهمیت اقتصادی و نظامی دارد، گردنه مشهور خوش ییلاق است که بین شاهرود وگرگان قرارگرفته است .