قلعه سیاه ‏

قلعه سیاه در 36 کیلومتری شرق ماکو بر روی یک توده مسطح از مواد مذاب منجمد بنا شده است . در میان برجهای مستطیلی ‏شکلی که نیمی از آنها جلوتر بنا شده اند دیوارهایی نیز وجود دارند که در فواصل مساوی پیش آمده یا عقب رفته اند . این ‏پیشامدگیها به هیچ وجه از نظر دفاعی یا استحکام بخشی به دیوارها ارزشی ندارند بلکه فقط از نظر تزئینی به این صورت ساخته ‏شده اند . از جنبه های دفاعی طرح های معماری دیگری در دیوارها به کار رفته است . آثار هنرمندانه ای که از معماران ماهر در ‏بعضی از خانه های اورارتویی به جا مانده است گواهی می دهد که خانه های مذکور بنای سلطنتی بوده اند . قلعه سیاه نیز یک ‏کاخ پادشاهی اورارتویی بوده که در قرن های هفتم و هشتم قبل از میلاد به منظور دفاع یا حمله و با استفاده از عوامل طبیعی ‏زمین ساخته شده است . ‏