سنگ نبشته شهر روسا در ماکو ‏

روسا یکی از شهرهای اورارتویی بود که در قرن نهم پیش از میلاد و در زمان روسای دوم حاکم اورارتو ساخته شد . روسای دوم ‏پسر آرگیشتی دوم از پادشاهان معروف اورارتو پس از اتمام شهر کتیبه ای در بالای آن نصب کرد . این کتیبه که یکی از نفایس ‏آثار کهن این سرزمین است توسط روسای دوم پسر آرگیشتی دوم از پادشاهان معروف اورارتو به خط میخی نوشته شده و ‏توسط باستان شناس معروف آلمانی پروفسور مین تس ترجمه شده است . طول کتیبه 72 و عرض آن 56 و ضخامت آن 11 ‏سانتی متر و وزن آن 110 کیلوگرم است . بر روی این کتیبه 16 خط موازی رسم شده است . شهر روسا و کتیبه آن هر دو به ‏سرنوشت تلخی دچار شده اند . شهر روسا در اثر حمله و هجوم قوم آشور با خاک یکسان شده و امروز فقط دهی به نام بسطام ‏از دهستان چایپارا به شمار می رود . سنگ نبشته را نیز مدتی از محل خود برداشتند و بر پایه پلی بر رودخانه اق چای در محلی ‏که از قریه کسبیان از توابع خوی می گذرد نصب کردند . پس از آنکه پل مزبور روی به خرابی و انهدام گذاشت کسانی آن را ‏برداشتند و به شهر ماکو بردند . سنگ نبشته مورد بحث سالها در ماکو مفقود شد تا اینکه به همت آقای موسوی ماکویی نماینده ‏وقت شهرستان ماکو کشف و به اداره آموزش و پرورش آن شهرستان تحویل گردید . ‏